انتشارات مهرسا

آیا شما به نحوه مصرف نور در هنگام خواب فکر کرده اید؟ در فرهنگ زندگیمان برق و نور مصنوعی در همه جا ارزان یافت می شود و به طور نا محدود در دسترس ما قرار دارد. ما توسط نور احاطه شده ایم. برخی از ما حتی به این فکر هم نمی کنیم. چگونه به اینجا رسیدیم؟

تقریبا تمام تاریخ بشر، انسان بدون برق، و قطعاً بدون حضور نور مصنوعی زندگی کرده است. در حدود 125 سال از زمان ظهور برق می گذرد، و در این مدت تقریباً همه جنبه های زندگی انسان تغییر کرده است. دیگر زندگی ما به روز و شب، و یا بلندی و کوتاهی روز در فصول گره نخورده است. در هر زمان با فشار دادن یک کلید، ما می توانیم روشنی روز را تجربه کنیم. نور مصنوعی تغییر زیادی در روش زندگی ما، کار، بازی و روابط و تعامل با جامعه ایجاد نموده است. جامعه و فرهنگ به این تغییر حریص می باشد. اما بدن ما اینگونه نیست. ظهور گسترده نور مصنوعی خطرات جدیدی برای سلامتی ما به ارمغان آورد که اجداد ما تا به حال هرگز ندیده بودند.

در طول دو دهه گذشته، علوم به طور فزاینده ای به کاوش درباره اثر قرار گرفتن انسان در معرض نور پرداخته است. یکبار گزاره علمی که پیش از این تا حدودی متزلزل و سست شده بود ، پذیرفته شد، اگرچه هنوز عمق آن برای همه کاملاً مشخص نشده است. تماس مزمن با نور مصنوعی، به خصوص در زمان شب، برای سلامت ما خطرناک است. و خواب، که می تواند تحت تأثیر عمیق نور باشد ، یک تکه مهم از این پازل است.

چه طور در معرض نور مصنوعی مزاحم قرار گیریم و خواب سالم و طبیعی داشته باشیم؟

اختلال ریتم شبانه روزی بدن مهم است. ریتم شبانه روزی یکی از دو سیستم فیزیولوژیکی تنظیم چرخه خواب و بیداری در انسان می باشد. ریتم شبانه روزی تقریباً در همه موجودات زنده وجود دارد که در درجه اول در معرض نور و تاریکی عمل می کند. ریتم شبانه روزی در حدود چرخه 24 ساعته و با شب و روز خورشیدی فعال می شود. در کنار خواب همچنین بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی مهم بدن، از جمله هضم غذا، تنظیم هورمون ها و ایمنی عمیقاً تابع این چرخه شبانه روزی حساس هستند، که به نوبه خود با حضور و عدم حضور نور گره خورده اند . قرار گرفتن بی هنگام در معرض نور، باعث فراز و نشیب در بدن می گردد. خواب ما با هورمون ملاتونین در ریتم شبانه روز تنظیم می شود. ملاتونین به طور طبیعی در سطح شب در پاسخ به افزایش تاریکی ، نقش مهمی در شروع خواب ایفا می کند. با شروع روز، سطح ملاتونین تنظیم شده و ما را برای بیداری آماده می سازد. قرار گرفتن در معرض نور در شب باعث می شود تا انتشار ملاتونین به تاخیر بیافتد، و در نتیجه باعث تغییر در چرخه خواب و بیداری گردد.

قبل از کشف نور مصنوعی، انسان چه طور زندگی می کرد؟

منابع نور محدود و ضعیفی مانند شمع یا چراغ نفتی در اختیار داشت. هنوز خورشید قدرتمند ترین نور روی کره زمین بود. با آمدن خورشید روز می شد و با رفتنش همه جا تاریک می گشت.

اما حالا، آخرین باری که شما تجربه تاریکی واقعی، بدون چراغ های خیابانی یا لامپ های سقفی ، حتی صفحه تلویزیون و یا کامپیوتر در شب را داشتید، چه زمانی بوده است؟

قرار گرفتن در معرض بیش از حد به نور مصنوعی در شب باعث می شود این ریتم در هم بریزد. هنگامی که ریتم شبانه روزی دچار مشکل می گردد، بر کمیت و کیفیت خواب می تواند تأثیر بگذارد. با گذشت زمان، عوارضی چون خواب ضعیف و نامناسب خواهیم داشت. خواب بد میزان اضطراب، افسردگی، و اختلالات خلقی را زیاد می کند. مشکلات خواب با افزایش بروز بیماریهای قلبی عروقی و بیماری های متابولیک و همچنین به مشکلات غدد درون ریز و عملکرد سیستم ایمنی بدن همراه است. خواب ضعیف ممکن است با خطر ابتلا به سرطان ، مشکل حافظه و عملکرد شناختی در ارتباط باشد. خواب خوب بر کیفیت زندگی ما تأثیر می گذارد.

دانشمندان کشف کرده اند که هنگامی که دچار اختلال خواب و ریتم شبانه روزی شویم، همه چیز وابسته به نور صرف نیست. طول موج های مختلف در رنگ های متفاوت اثرات یکسانی ندارند. به طور خاص، نشان داده شده نور طیف آبی در هنگام شب مخرب تر است. نور طیف آبی در غلظت های بالاتر ی دارد که در LED و لامپهای فلورسنت وجود دارد. غلظت بالایی از نور آبی با طول موج نیز از صفحه نمایش ال سی دی دستگاه های دیجیتال منتشر می شود. مطالعات نشان می دهد قرار گرفتن در معرض نور آبی طیف در زمان شب کار نادرستی است و باعث بازداری و سرکوب ترشح طبیعی ملاتونین می گردد.

این واضح و مهم است که قرار گرفتن در معرض نوری که با طیف و شدت متغییری در فضا پخش شود، مضر است. خطرات ناشی از قرار گرفتن در معرض نور تا حد زیادی به زمان و میزان درجه آن بستگی دارد. همان نور آبی که در شب تأثیر منفی دارد در روز اثرات سودمندی برای بدن خواهد داشت. قرار گرفتن در معرض نور آبی در طول روز می تواند باعث افزایش هوشیاری ، زمان واکنش، بالا بردن خلق و خوی، و کمک به حفظ ریتم سالم شبانه روزی گردد. قرار گرفتن در معرض نور فراوان در طول روز، می تواند به تقویت چرخه خواب و بیداری و بهبود خواب شبانه کمک نماید. نور ذاتا بد نیست و ما باید بدانیم چه طور درست از آن استفاده کنیم. همچنان که به روشنایی روز نیاز داریم به تاریکی هم نیازمندیم.

از زمانی که شروع به مطالعه بر روی نور انجام شد، این پدیده طبیعی به عنوان دارویی قوی و موثر برای بیماران تجویز می شود. اما نیاز به آموزش در استفاده از آن است. مانند یک داروی قوی، لازم است که همه اثرات احتمالی نور در مغز و بدن آگاه باشیم. تنها پس از آن می توانیم با استفاده کامل از مزایای واقعی اش و با به حداقل رساندن خطرات آن برای سلامتی استفاده نماییم.