انتشارات مهرسا

ویروس کووید ۱۹ یک و نیم میلیارد دانش‌آموز در ۱۶۵ کشور دنیا را خانه‌نشین کرد، این خانه‌نشینی که بی‌شباهت به یک زندان اجتماعی است بی‌شک تاثیرات زیادی در سلامت جسم و روان کودکان و نوجوانان خواهد داشت.

عدم تحرک و فعالیت بدنی نه‌ تنها سلامت جسم کودکان را به خطر می‌اندازند بلکه سلامت روان آنان را نیز با خطر جدی مواجه کرده است.

برخی بررسی‌ها نشان داده که نتایج خانه‌نشینی کودکان تاثیرات منفی در تناسب اندام، مشکلات قلبی و تنفسی، افزایش وزن و مشکلات روانی اجتماعی در آنان به همراه داشته است.

شواهد این بررسی‌ها نشان می‌دهد این تاثیرات می‌تواند تا بزرگسالی همراه فرد باقی بماند. لذا مطالعه و بررسی‌هایی از این دست کمک می‌کند که آموزش و پرورش، والدین و معلمان در مداخلات خود درخصوص یافتن راهکارهای مناسب برای برون رفت از این وضعیت جدی‌تر عمل کنند.

در یک مطالعه در کودکان بین ۶ تا ۱۷سال در پنج مدرسه در شانگهای چین که با پرسشنامه «GPAQ» که توسط سازمان بهداشت جهانی تنظیم شده، شاخص فعالیت بدنی «PA» غیرفعال کمتر از «۳۰ دقیقه روز»، ناکافی بین «۳۰ تا ۶۰ دقیقه در روز» و به اندازه کافی «۶۰ دقیقه و بالاتر در روز» در نظر گرفته شده بود.

داده‌ها از میان ۲۴۲۶ کودک پسر و دختر جمع‌آوری شد، نتایج نشان می‌دهد شاخص فعالیت بدنی PA از ۵۴۰ دقیقه در هفته قبل از همه‌گیری به ۱۰۵ دقیقه در هفته کاهش یافته است، به طور متوسط ۴۳۵ دقیقه کاهش شاخص PA در این کودکان نشان داده شده است.

در همین مطالعه آمده شاخص PA در دختران کاهش کمتری نسبت به پسران داشته است در پسران ۵۱/۲% و دختران ۴۸/۸% از کل این کاهش PA را داشته‌اند.

در همین مطالعه «نگاه کردن به صفحه نمایش» با افزایش چشمگیری روبه‌رو بوده است به طور متوسط کودکان ۱۷۳۰ دقیقه یا «تقریبا ۳۰ ساعت» در هفته به صفحه نمایش چشم دوخته‌اند، این مطالعه کاهش قابل ملاحظه فعالیت بدنی و افزایش زمان خیرهشدن به صفحه نمایش را نشان می‌دهد، در همین مطالعه آمده است کاهش فعالیت بدنی بر افزایش عفونت‌های ویروسی تاثیر مهمی داشته است.

لذا آموزش و پرورش، خانواده‌ها و معلمان هر چه سریعتر برای برون رفت از چنین وضعیتی باید تصمیمات مهمی بگیرند.

در مطالعه دیگری که در حوزه سلامت روان و رفتار کودکان در ترکیه صورت گرفته نشان می‌دهد؛ ویروس کووید ۱۹ و خانه‌نشینی بیش از حد کودکان، سلامت روان آنان را نیز به خطر انداخته است به خصوص کودکانی که والدین خود را از دست داده‌اند و یا کودکانی که والدینشان در حوزه بهداشت و سلامت در جامعه مشغول به فعالیت هستند.

«باشاک کاراتکه» روانشناس دانشگاه یوفوک در آنکارا می‌گوید که کودکان به خاطر خانه‌نشینی نمی‌توانند نیازهای خود مانند ارتباطات و فعالیت‌های متناسب با سن خود را تجربه کنند لذا در همه زمینه‌ها رشد شناختی، عاطفی، جسمی و اجتماعی دچار اختلال می‌شوند.

در یک مطالعه در گروه روانشناسی زیستی و تجربی دانشگاه کوئین مری انگلستان نشان داده شده که خانه‌نشینی کودکان تاثیرات منفی زیادی بر رفتار والدین و کودکان داشته، این مطالعه که بین کودکان ۲ تا ۱۴ سال به صورت یک نظرسنجی آنلاین صورت گرفته نشان داده است که سطح استرس پس از سانحه «PTSD» در کودکانی که قرنطینه شده‌اند تا چهار برابر افزایش یافته است، در عین حال اختلالاتی همچون فوبیا، وابستگی، بی‌توجهی و تحریک‌پذیری بعد از همه‌گیری کووید ۱۹ به عنوان شدیدترین علائم در کودکان گزارش شده است.

در مطالعه دیگری در ایتالیا نتایج مشابهی به خصوص در شمال ایتالیا که همه‌گیری در آنجا بیشتر بود گزارش شده است.

نشریه «تایم» در گزارشی عنوان کرده که به نظر می‌رسد قرنطینه سلامت جسمی کودکان را حفظ کرده اما سلامت روان آنان را به شدت به مخاطره انداخته است.

در این گزارش آمده است؛ کووید ۱۹ به نظر از بدن کودکان صرف نظر کرده است اما سلامت روان آنان را به شدت به مخاطره انداخته است.

«عزرا گلبرشتاین» یک محقق در زمینه سیاست‌های بهداشتی در دانشگاه مینه سوتا می‌گوید: «من نگرانم که بچه‌ها دو برابر دچار مشکل شوند از یک طرف خود بیماری و ترس ناشی از آن و از طرف دیگر قطع ارتباط با دوستان خود در محیط مدرسه»، این در حالی است که در تابستان گذشته ۱۲۰۰۰ اردوگاه دانش‌آموزی در آمریکا تعطیل شد و کودکان به انزوا کشانده شدند.

«مری آلوورد» روانشناس مستقر در مریلند، متخصص کودکان و نویسنده کتاب «انعطاف‌پذیری» می‌گوید: «به خصوص برای کودکانی که مستعد دیدن جهان با اصطلاحات بدبینانه هستند، اضطراب بیشتری وجود دارد، ما امروز می‌شنویم کودکان می‌گویند ما برای خودمان و والدینمان نگرانیم، اگر بیمار شویم چه می‌شود؟»

در همین نشریه آمده است که در یک بررسی، قرنطینه یک دوره نسبتاً کوتاه ۳۳ روزه ۲۲/۶% علائم افسردگی و ۱۸/۹% اضطراب گزارش شده است.