انتشارات مهرسا

کتابخوانی برای کودکان باعث می شود آن ها در سنین بزرگسالی نیز به کتابخوانی علاقه داشته و بیشتر به سمت کسب دانش حرکت کنند. کسب دانش یکی از اصول اساسی موفقیت است که بدون مطالعه میسر نمی شود. بیشتر عادات انسان ها ریشه در دوران کودکی دارد، بنابراین والدین باید از همان ابتدا فرزندشان را به کتاب خوانی عادت دهند. اما عادت دادن کودکان به کتاب خوانی کار چندان ساده ای نیست و باید با روش های مناسبی انجام شود.
در صورتی که آموزش کتاب خوانی به کودکان با راه های صحیح انجام نشود، به احتمال زیاد مطالعه و کتاب خوانی در آینده برای کودک کاری سخت و طاقت فرسا خواهد بود. والدین می توانند برای آگاهی از راه های افزایش سرانه کتاب خوانی در کودکان از طریق مشاوره با روانشناسان حوزه کودک به نتایج مطلوبی دست یابند.

فوائد کتابخوانی برای کودکان

کتاب خوانی به طور غیر مستقیم بر انگیزه ها، نگرش و خلقیات کودک تاثیر می گذارد. کودکان با الگوبرداری و مـکانیسم همانندسازی با شخصیت های کتاب خود را در غالب هر داستان وارد می کنند. جالب است بدانید کودکان با شخصیت اصلی داستان احساس نزدیکی کرده و به اتفاقاتی که برای او می افتد، اهمیت می دهند. اما کتاب خوانی برای کودکان به طور مستقیم نیز فواید روحی و اجتماعی بسیاری دارد که برخی از آن ها به شرح زیر می باشند:

_ عملکرد بهتر در تحصیل و مدرسه

_ گنجیه لغات وسیع تر

_ خلاقیت کودکان

_ دستور زبان قوی تر

_ افــزایش اعتماد به نفس کودکان

_ و....

در نهایت والدینی که از پیش از مدرسه موفق به علاقه مند کردن فرزندانشان به کتابخوانی شده اند، با مشکلاتی چون افــت تحصیلی، مشکلات یادگیری و... کمتر مواجه می شوند.

با کتابخوانی برای کودکان الگوی او باشید

برخی والدین با وجود آن که خودشان مطالعه کمی دارند، اما از کودکانشان انتظار کتابخوانی داشته و همیشه به آن ها مطالعه کتاب را توصیه می کنند. والدین الگوی کودکان هستند؛ اگر کودک ببیند که پدر و مادرش کتاب می خوانند و به مطالعه علاقه مند هستند، او نیز از آن ها الگو برداری کرده و به کتاب خواندن علاقه مند می شود. در واقع تـقلید کودکان و نوزادان مقطع مهمی از مراحل رشد آنان بوده و کودک هر آنچه را که می بیند عینا تقلید می کند. بنابراین والدین باید الگوهای مناسب رفتاری برای کودکان باشند. با گفتن این که کتاب خواندن کار بسیار خوبی است، کودک کتاب خوان نمی شوند؛ پس بهترین راه این است که کتاب را در دست شما ببیند.

راه های افزایش کتابخوانی در کودکان

هر والدی به روش های خاص خود سعی در افزایش یک عادت رفتاری در فرزندش می کند. زمانی که پدر و مادر از روش های غیر اصولی استفاده کنند، نه تنها به نتیجه دلخواه نمی رسند؛ بلکه ممکن است در فرزندشان یک نوع بیزاری ایجاد نمایند. آشنایی بیشتر با روانشناسی کــودک به شما کمک می کند تا مزایا و معایب روش تربیتی خود را بشناسید و آن ها را بهبود دهید. همچنین علاوه بر الگوسازی، والدین می توانند با راهکارهای زیر در فرزندان شان کتابخوانی را ارتقا دهند.

1- زمان دادن به کودک

در صورتی که کودک به کتاب خواندن علاقه نشان نمی دهد، او را مجبور به این کار نکنید و یا از کتاب خواندن او ناامید نشوید. با صبر و حوصله به کودک خود زمان بدهید، در این مدت سعی کنید تا با کــشف استعداد کودکان، حوزه های مورد علاقه کودک تان را پیدا کرده و کتاب های مربوط به آن حوزه را در اختیار او قرار دهید.

2- کتابخوانی برای کودکان به طور مداوم

برای این که کتاب خواندن در کودک تبدیل به یک عادت شود، لازم است که به طور مدام برای افزایش کتابخوانی کودک تان بکوشید. مادر یا پدر می توانند هر روز کودک خود را در آغوش بگیرند و به همراه او کتاب های مورد علاقه اش را بخوانند. هنگامی که کودک به صورت منظم همراه با افرادی که به آن ها دلبستگی دارد کتاب بخواند، از آن لذت می برد و به تدریج برایش تبدیل به عادت می شود. این روش آمـوزش به کودکان می تواند بسیار موثر باشد و باعث نهادینه شدن رفتارهای پسندیده در کودک شود.

3- کتاب خواندن برای کودکان به صورت جمعی

سعی کنید شرایطی مهیا کنید که کودک همراه با جمع کتاب بخواند. این جمع می تواند دوستان و هم سالان او و یا حتی خود شما باشید. تا قبل از دوره مدرسه می توانید همراه با کودک، کتاب های مورد علاقه او را بخوانید. در دوره مدرسه کودک دوست دارد که همراه با همسالان خود کتاب بخواند، پس می توانید شرایط کتاب خوانی او را به همراه دوستانش مهیا کنید. این روش می تواند موجب پرورش مهارت های ارتباطی کودکان نیز شود و شخصیت اجتماعی آن ها را ارتقاء دهد.

4- انتخاب کتاب را به عهده کودک بگذارید

می توانید هر از چند گاهی کودک تان را به کتاب فروشی ها و کتاب خانه ها ببرید و اجازه دهید که به اختیار خودش کتاب های مورد علاقه اش را انتخاب کند. کودکان دوست دارند مستقل باشند. بنابراین به منظور احترام به استقــلال کودکان اجازه دهید که کودک مستقلا عمل کند. به این ترتیب کودک کتابی که خودش انتخاب کرده است را با علاقه بیشتری می خواند تا کتابی که برایش انتخاب شده باشد.

5- مفرح کردن کتاب خواندنی

کتاب خواندن و قصه گویی برای کودکان را به صورت یک تفریح در بیاورید. مثلا وقتی برای کودک کتاب می خوانید صدای خود را عوض کنید و با انرژی خود کودک را به هیجان در بیاورید. اگر جذاب ترین کتاب را نیز به صورت خسته کننده و یکنواخت برای کودک بخوانید، از آن خسته می شود و علاقه ای به مطالعه از خود نشان نمی دهد.

6- استفاده از تکنولوژی

دنیای امروز، دنیای تکنولوژی و فناوری است، دیر یا زود کودکان نیز با این دنیا آشنا می شوند. می توانید با استفاده از همین تکنولوژی عادت های خوب و مثبت را در کودکان تقویت کنید. استفاده از کتاب های الکترونیکی که جذاب تر از کتاب های معمول هستند می تواند یک راه افزایش علاقه مندی کودکان به کتاب خوانی باشد. کتاب های الکترونیکی طراحی های جذاب و متفاوتی دارند، مثلا فونت و رنگ آن ها تغییر می کند و قابلیت پخش صدا نیز دارند که برای کودکان بسیار جذاب است.
سخن پایانی
برای تغییر رفتار کودکان و تقویت عمکلرد مثبت در آن ها باید راهکارهای درست تربیتی را آموخت.