انتشارات مهرسا

خماری چیست؟ چگونه می‌توان درد ناشی از خماری و علائم ترک اعتیاد به مواد مخدر، توهم‌زا و محرک را کاهش داد؟ زمانی که فرد معتاد تصمیم به ترک به مواد اعتیاد آور (مواد مخدر، مواد محرک و مواد توهم‌زا) می‌گیرد و مصرف خود را قطع می‌کند یا به هر دلیلی میزان مصرف خودش را در طول روز کاهش می‌دهد، نشانه‌ها و علائم خماری در او ظاهر خواهد شد و برعکس آن در صورت مصرف بیشتر از دوز روزانه، حالت نشئگی را تجربه خواهد کرد. تحمل خماری سخت و دشوار بوده و عاملی برای بالا بردن دوز می‌شود. در ادامه به شرح علائم خماری و راهکارهایی برای کاهش این علائم می‌پردازیم.
خماری و علائم ترک
خماری و علائم ترک، به حالات ناخوشایندی گفته می‌شود که در اثر کنار گذاشتن ماده مصرفی به وجود می‌آیند. علائم خماری و ترک برای هر ماده می‌تواند با دیگری متفاوت باشد. در برخی مواد نظیر مخدرها علائم جسمانی و در برخی مواد دیگر نظیر مواد توهم‌زا، علائم روانی بیشتر ظهور می‌یابد. در ادامه به علائم جسمانی و روانی رایج در ترک به طور جداگانه‌ای اشاره خواهیم کرد:

1. علائم جسمانی

در اثر ترک مواد علائم جسمانی مختلفی می‌تواند رخ دهد. این علائم از ماده‌ای به ماده دیگر متفاوت است که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:

-لرزش
-تعریق
-آبریزش بینی
-دردهای عضلانی و مفصلی
-حالت تهوع
-اسهال و استفراغ
-یبوست
-خارش و مشکلات پوستی
-کاهش قدرت بینایی به صورت موقت
-سوزش شدید پاها
-نفس تنگی
و ...

2. علائم روانی

ترک اعتیاد علاوه بر اینکه منجر به حالات ناخوشایند جسمانی می‌شود، علائم روانی متعددی نیز برای افراد ایجاد می‌کند. البته همه این علائم از طریق دریافت خدمات روان شناختی مناسب قابل کنترل هستند. از جمله علائم روانی مربوط به ترک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

-احساس بی‌قراری شدید
-اضطراب از علائم خماری
-پرخاشگری
-خلق پایین و افسردگی
-احساس کسلی و کندی روانی
-عدم تمرکز
و...

حالات خماری در ترک مواد مخدر (افیونی)
اعتیاد به مواد مخدر نظیر تریاک، هروئین، مورفین و... وابستگی جسمانی و روانشناختی ایجاد می‌کند؛ به همین خاطر زمانی که فرد مصرف خود را قطع می‌کند یا کاهش می‌دهد، نشانه‌ها و علائم ترک ظاهر می‌شوند. ابتدا نشانه‌های ترک و خماری خفیف هستند اما به تدریج در طولانی مدت این نشانه‌ها بیشتر و بیشتر می‌شوند. در خفیف‌ترین حالت شخص معتاد به مواد مخدر، میل وسوسه برای مصرف را همراه با احساس اضطراب دائماً تجربه خواهد کرد.
علائم جسمانی در ترک مواد مخدر بسیار شدید هستند. در ابتدای ترک علائمی نظیر آبریزش بینی، تاری چشم و خمیازه کشیدن ظاهر می‌شود، در ادامه مردمک چشم بسیار بزرگ شده، اشتها از بین می‌رود، لرزه مشهود شده و دوره‌های سرد و گرم شدن و درد در تمام بدن آغاز می‌شود. در نهایت حالات ذکر شده تشدید می‌شوند و علائمی چون افزایش دمای بدن، فشار خون، نبض و تنفس اضافه می‌شوند. با استفاده از غذاهای مفید برای ترک اعتیاد، فراهم نمودن شرایط روانی آرام در محیط خانه، مشغول شدن به کار و... می‌توان درد ناشی از خماری را کاهش داد. برای کاهش درد خماری می‌توانید از یک فرد متخصص مشاوره ترک اعتیاد بگیرید.

حالات خماری ناشی از مواد محرک

اضطراب، بی‌قراری، رعشه، تعریق، تب، سردرد، عصبانیت و تحریک‌پذیری، کاهش یا افزایش اشتها، میل شدید به مصرف، رؤیاهای غیرعادی ،کابوس، ناتوانی عمومی، افسردگی، خستگی، تمایل به خواب بیشتر و یا بی‌خوابی و لرزش بدن از جمله علائمی هستند که در پی ترک اعتیاد به مواد محرک برای بسیاری از افراد رخ می‌دهند. لازم به ذکر است نشانه‌هایی که پیش‌تر بیان شد مربوط به مجموع مواد محرک است و حالات خماری ماده محرکی با دیگری می‌تواند متفاوت باشد.
حالات خماری ناشی از مواد توهم‌زا
تا به حال گزارشی مبنی بر وابستگی جسمانی به مواد توهم زا ارائه نشده به جز ماده‌ی PCP. افرادی که از توهم‌زاها استفاده می‌کنند ممکن است به حالات روانی ناشی از آن وابسته شوند. این مسئله باعث می‌شود میل شدید به مصرف مجدد در آن‌ها به وجود بیاید. علامت ترک رایجی که با کنار گذاشتن مواد توهم‌زا اتفاق می‌افتد، حالت روانی است که به آن فلش بک گفته می‌شود. در فلش بک عوارض روانی ناشی از مصرف توهم‌زا نظیر توهم‌های بینایی، شنوایی و هذیان‌ها به طور ناگهانی و حتی ماه‌ها پس از ترک ماده برای فرد اتفاق می‌افتند.
در بسیاری از مواقع این فلش بک‌ها به صورت دگرگونی‌های بینایی، هاله‌هایی از نور و تاریکی، ریزبینی، درشت بینی، توهم‌های شنیداری، جرقه‌های رنگی و درک اشتباه از اشیای پیرامون ظاهر می‌شوند. این دوره‌ها چند ثانیه تا چند دقیقه طول می‌کشد، اما احتمال دارد گاهی به صورت طولانی‌تری تداوم یابد. PCP تنها ماده توهم‌زایی است که به دلیل عملکرد متفاوت آن بر مغز احتمال وابستگی جسمانی در آن وجود دارد. علائم ترک آن به صورت بی‌حالی، کمبود انرژی، افسردگی و میل شدید به مصرف اتفاق می‌افتد.
کاهش درد خماری و علائم ترک اعتیاد

خوشبختانه امروزه روش‌هایی برای کاهش درد خماری برای افراد در حال ترک اعتیاد به مواد مخدر وجود دارد. از جمله این روش‌ها می‌توان به روش‌های دارو درمانی، تغییر تغذیه در زمان ترک، شرایط و محیط خانه و نحوه رفتار اعضای خانواده با فرد اشاره داشت. داروهایی نیز برای کاهش درد خماری وجود دارد. توصیه می‌کنیم که حتماً برای کاهش درد خماری و علائم ترک در زمان درمان از یک فرد متخصص در زمینه ترک اعتیاد مشاوره بگیرید.