انتشارات مهرسا

آیا برای تقویت قدرت مغز و حافظه تمرینی وجود دارد؟ در این مقاله می‌خواهیم ده نمونه از تمرین‌های عجیب را به شما معرفی کنیم. می‌توانید از این‌ تمرین‌ها برای پرورش قدرت مغز و حافظه‌ی خود استفاده کنید. اگر مغز شما چیزهای جدیدی را تجربه کند که حس فیزیکی (بینایی، شنوایی، بویایی و لامسه) را با حس عاطفی ترکیب کند، سالم و قوی باقی خواهد ماند؛ چراکه در این صورت، بین نواحی مختلف مغز ارتباطاتی شکل می‌گیرد که باعث تولید سلول‌های عصبی طبیعی می‌شود. این سلول‌ها بر قدرت حافظه، تأثیر شگفت‌انگیزی دارند و سلول‌های پیرامون را قوی‌تر می‌کنند تا در برابر اثرات افزایش سن مقاوم‌تر شوند؛ مثلاً با انجام کارهای ساده‌ای نظیر مسواک‌زدن با دست غیرغالب، می‌توانید باهوش‌تر از قبل شوید. ما چهارده تمرین به شما معرفی می‌کنیم که می‌توانید با انجام آن‌ها هوش و حافظه‌ی خود را تقویت کنید. در ادامه با ما همراه باشید.

1- با پول خردها بازی کنید

مغز ما برای تمایز قایل شدن بین اشیاء به نشانه‌های بصری متکی است. به همین خاطر استفاده از حس لامسه برای تشخیص اشیایی که با هم اندکی تفاوت دارند می‌تواند فعالیت در نواحی غشایی مغز که اطلاعات لمسی را پردازش می‌کنند را افزایش داده و منجر به سیناپس‌های قوی‌تری می‌شود. دقیقا به همین خاطر است که افرادی که در بزرگسالی بینایی خود را از دست می‌دهند می‌توانند خط بریل را بیاموزند چرا که مغز آن‌ها مسیرهای بیشتری را به پردازش خطوط ریز تخصیص می‌دهد.

تمرین برای مغز: یک لیوان را پر از پول خرد کنید و آن را در نگه‌دارنده‌ی لیوان داخل خودروی خود قرار دهید. پشت چراغ قرمز که توقف کرده‌اید، سعی کنید فقط با استفاده از حس لامسه‌ی خود مبلغ پول خردها را مشخص کنید. همچنین می‌توانید پول خردها را داخل جیب خود بریزید و وقتی گوشه‌ای ایستاده‌اید فقط با دست و حس لامسه مبلغ پول خردها را مشخص گنید.

2- بازی ده‌سؤالی را انجام دهید

برای پرورش مغز خود می‌توانید آن را وادار به تمرکز بر گزینه‌های مختلف کنید.

تمرین برای مغز: مثلا کسی به شما یک شیء می‌دهد و شما باید کارکرد ۱۰ چیز مختلف را با آن اجرا کنید. مثال: یک مگس‌کش ممکن است راکت تنیس، چوب بیس‌بال، بادبزن، چوب گلف، باتون، چوب درامز، آرشه‌ی ویولون، بیلچه، میکروفون یا پاروی قایق باشد.

3- پنجره ی ماشین را باز کنید

هیپوکامپ مغز، یعنی آن ناحیه از مغز که خاطرات را پردازش می‌کند برای ساختن نقشه‌های ذهنی عطرها، بوها، صداها و تصاویر را با هم مرتبط می‌سازد.

تمرین برای مغز: همچنانکه در خودروی خود نشسته‌اید و طی مسیر می‌کنید سعی کنید با باز گذاشتن پنجره‌ی ماشین بوها و صداهای جدید را شناسایی کنید. باز گذاشتن پنجره مواد خام بیشتری را در اختیار مدارهای هیپوکامپ مغز شما قرار می‌دهد. البته تحقیقات نشان داده است که پیاده‌روی هم یکی از بهترین تمرینات برای مغز است.

4- جای خود را سر میز غذا عوض کنید

در اکثر خانواده‌ها هر نفر جای مخصوص خود را سر میز غذا دارد. اما می‌توان با عوض کردن جا مغز را تحریک کرده و ‍پرورش داد.

تمرین برای مغز: هرازگاهی جای خود بر سر میز غذا را با یکی از اعضای خانواده عوض کنید، تا هم به غذاهای مختلف از زوایای گوناگون دسترسی داشته باشید و هم زاویه دیدتان نسبت به اتاق عوض شود.

5- کالاهای داخل قفسه‌های فروشگاه را به‌دقت وارسی کنید

فروشگاه‌ها معمولاً سودآورترین کالاها را در قفسه‌های مقابل چشم مردم قرار می‌دهند و وقتی داخل راهروی فروشگاه‌ها به‌دنبال اجناس مدنظر می‌گردید، تنها بخشی از کالاها را می‌بینید، نه همه‌ را.

تمرین برای مغز: در راهروی فروشگاه بایستید و به یک قفسه از بالا تا پایین نگاه کنید. اگر کالایی دیدید که تابه‌حال ندیده‌اید، آن را بردارید و مواد تشکیل‌دهنده‌ی آن را بخوانید و درباره‌اش فکر کنید. لازم نیست آن را بخرید؛ بلکه با این‌کار از روزمرگی خود جدا می‌شوید و چیز جدیدی را تجربه می‌کنید.

6- اشیای آشنا را وارونه کنید

وقتی به اشیایی که طبق معمول سر جای خودشان هستند نگاه کنید، قسمت زبانی سمت چپ مغزتان به‌سرعت آن‌ها را می‌شناسد و توجه شما به چیزهای دیگر معطوف می‌شود. وقتی شیئی به‌طور وارونه قرار بگیرد، شبکه‌ی مغز شما درگیر شده و سعی می‌کند شکل، رنگ و روابطی را که در این تصویر پازل‌مانند وجود دارد، تفسیر کند.

تمرین برای مغز: قاب‌عکس خانوادگی، ساعت و تقویم رومیزی را وارونه کنید.

۷- با صدای بلند کتاب بخوانید

وقتی کتاب‌ها را بلند می‌خوانید یا به کتاب‌خوانی دیگران گوش می‌دهید، نسبت به زمانی که خاموش مطالعه می‌کنید، از مدارهای مغزی متفاوتی استفاده می‌کنید.

تمرین برای مغز: برای دوست یا همسر خود کتاب بخوانید و هرازچندگاهی نقش خواننده و شنونده را با هم عوض کنید. شاید سرعت مطالعه‌تان پایین بیاید؛ اما زمان خوبی را با هم سپری خواهید کرد.

8- غذاهای ناآشنا را امتحان کنید

سیستم بویایی شما، با فعال‌کردن ترکیبات منحصربه‌فردی از گیرنده‌های داخل بینی‌تان می‌تواند میلیون‌ها بو را تشخیص دهد. این گیرنده‌های داخل بینی با مرکز احساسی مغز شما ارتباط مستقیم دارند و ازاین‌رو بوهای جدید می‌توانند در شما احساسات و تداعی‌های غیرمنتظره‌ای را برانگیزانند.

تمرین برای مغز: یک دستور غذایی کاملاً ناآشنا انتخاب کنید. انواع سبزیجات، ادویه‌جات و موادغذایی بسته‌بندی‌شده را بررسی کنید. از فروشنده بخواهید چند کالای غذایی ناآشنا به شما معرفی کند.

9- یک پروژه‌ی هنری را به‌صورت گروهی انجام دهید

هنر، قسمت‌های عاطفی و غیرزبانی غشای مغزی را به‌کار می‌اندازد. وقتی به کارهای هنری بپردازید، قسمت‌هایی از مغزتان را درگیر کرده‌اید که به فرم‌ها و رنگ‌ها و بافت‌ها علاقه‌مند است؛ همچنین با انجام کارهای هنری، مغز خود را وارد فرایندهای فکری‌ای می‌کنید که با تفکر خطی منطقی روزمره بسیار متفاوت است.

تمرین برای مغز: از هر نفر در گروه درخواست کنید شکلی را ترسیم کند که با موضوعی به‌خصوص، نظیر یک فصل، یک احساس یا یکی از رویدادهای جاری مرتبط است.

10- طی روز، ارتباطات اجتماعی بیشتری برقرار کنید

تحقیقات علمی، پیوسته ثابت کرده‌اند انزوای اجتماعی تأثیرات مخربی بر توانایی‌های شناختی فرد دارد.

تمرین برای مغز: وقتی به سوپرمارکت می‌روید، به‌جای اینکه سرتان را پایین بیندازید یا اطراف را نگاه کنید، با فروشنده خوش‌و‌بش کنید.

11- با بینی خود ارتباط جدید برقرار کنید

برخی از ما احتمالاً یادمان نیست از چه زمانی عطر چای یا قهوه، شروع یک روز جدید را برایمان تداعی می‌کند؛ اما شما می‌توانید با مرتبط‌ ساختن یک عطر جدید، مثل مرکبات یا نعناع با یک فعالیت، مسیرهای عصبی جدید را هوشیار نگه دارید.

تمرین برای مغز: به مدت یک هفته، مقداری از عطر محبوبتان را کنار تخت خود نگه دارید. هنگامی که از خواب بلند می‌شوید، در شیشه‌ی عطر را باز کرده و مقداری از آن را استنشاق کنید. بعد از دوش‌گرفتن و هنگام لباس‌پوشیدن هم، این کار را تکرار کنید.

12-با چشمان بسته دوش بگیرید

وقتی در حمام چشم‌های خود را می‌بندید و بدن خود را می‌شویید، قسمت‌ها و بافت‌هایی از بدن خود را لمس خواهید کرد که قبلاً متوجه آن‌ها نمی‌شدید و این باعث ارسال پیام به مغزتان می‌شود.

تمرین برای مغز: سعی کنید فقط از حس لامسه‌ی خود استفاده کنید؛ البته مراقب باشید لیز نخورید و آسیب نبینید. فقط با حس لامسه‌ی خود شیر دوش را پیدا کرده و دمای آب را کم یا زیاد کنید، بعد با چشمان باز به شست‌وشو و اصلاح بپردازید.

13- هنگام صبح و بعد از بیدارشدن، از انجام کارهای تکراری پرهیز کنید

مطالعاتی که روی تصاویر مغز انجام شده، نشان داده است انجام کارهای جدید و متنوع باعث پرورش قسمت‌های بزرگی از قشر خارجی مغز می‌شود و این حاکی از این مطلب است که در چندین ناحیه‌ی ویژه فعالیت مغز افزایش می‌یابد. وقتی کارهای نو، تکراری و روزمره شوند، فعالیت آن نواحی از مغز هم کاهش می‌یابد.

تمرین برای مغز: اگر همیشه قبل از خوردن صبحانه، لباس‌هایتان را عوض می‌کنید، گاهی بعد از صبحانه این کار را انجام دهید. کانال تلویزیونی را که معمولاً هر روز صبح تماشا می‌کنید، تغییر دهید و کانال جدیدی ببینید. از کوچه یا خیابانی به محل مدنظرتان بروید که قبلاً از آن نرفته‌اید.

14-با دست غیرغالب مسواک بزنید

تحقیقات دانشمندان نشان داده است اگر هنگام مسواک‌زدن از دست غیرغالب، مثل دست چپ برای راست‌دست‌ها، استفاده کنید، قسمت‌هایی از قشر خارجی مغز که اطلاعات لمسی را از دست دریافت می‌کنند، به‌سرعت و به میزان زیادی گسترش می‌یابند. استفاده از دست غیرغالب برای انجام کارها باعث فعال‌شدن قسمت مخالف مغز می‌شود.

تمرین برای مغز: هنگام مسواک‌زدن، با دستی خمیردندان و مسواک را بگیرید که معمولاً از آن استفاده نمی‌کنید.